Açık kalp ameliyatı, kalbin yaşamsal önemi nedeni ile hasta ve aile için önemli bir krizdir. Bu bağlamda hasta ve ailesi, ameliyat öncesi biyopsikososyal yönden kapsamlı olarak değerlendirilerek ameliyata hazırlanmalıdır
CERRAHİ TEDAVi YÖNTEMLERİKoroner Arter Hastalıklarında Cerrahi Tedavi
Koroner arter bypass greft cerrahisi: Tıkalı olan bir ya da daha fazla koroner artere safen ven ya da internal mamarian arter (İMA) ile bypass yapılarak miyokardın yeniden damarlanmasının sağlanmasıdır.
Kapak Hastalıklarında Cerrahi Tedavi Yöntemleri
Annüloplasti: Kapak yetmezliklerinde genişlemiş annülüsün (halkanın) dikiş ya da protez halka kullanılarak daraltılmasıdır.
VaKommissürotomi (valvotomi): Daralan kapağın genişletilmesidir.
lvuloplasti: Yırtılan kapak yaprakçıklarının dikilerek tamir edilmesidir. Açık ve kapalı şekilde yapılır.
Kapalı kommissürotomide kalp akciğer makinası kullanılmadan torakotomi sonrası işaret parmağı ile darlık açılmaya çalışır.
Açık kommissürotomide kalp akciğer makinası kullanılır ve darlığın olduğu kısma bistürü ile insizyon yapılır.
Kapak Replasmanı (Değiştirilmesi): Kapak onarımının yeterli olmadığı durumlarda kapağın çıkarılarak yerine yapay (mekanik) ya da biyolojik kapak yerleştirilmesidir.
Septal Onarım: Kalpte atriyumlar ya da ventriküller arasındaki duvarda (septum) oluşan açıklığın cerrahi girişimle kapatılmasıdır.
Kalp Nakli: Hastalıklı bir kalbin sağlıklı bir verici kalbiyle değiştirilmesidir
BAKIM YÖNETiMiAmeliyat Öncesi Dönem BakımıAmeliyat öncesi dönem, hastanın fiziksel durumuna göre birkaç saatten bir ay ya da daha fazla olabilir. Hemşire, hastanın temel kardiyovasküler sorununu, yapılacak cerrahi girişimin amacı ve risklerini bilmelidir. Yoğun bakım ünitesinde solunum, öksürük ve aktif ve pasif egzersizlerin yaptırılacağı ve neden önemli olduğu açıklanmalıdır.
Ameliyat Sırası Dönem Bakımı
Hemşire ameliyat sırasında cerrahi işleme yardımcı olmakla birlikte hastanın konforundan ve güvenliğinden sorumludur.
Ameliyat Sonrası Dönem Bakımı
Kardiyovasküler fonksiyonları sürdürmek
hastanın gereksinimlerini karşılamada yeterli bir kan akımının (kardiak output) mevcut olup olmaması, kardiyovasküler sistemi değerlendirme bakımından esas ana noktayı oluşturur.
Cilt ısısının normal olması kardiyak outputun göstergesidir
Kardiyak outputun dolaylı göstergelerinden biri de idrar akımı ve serum potasyum düzeyidir.
Solunum fonksiyonlarını sürdürmek
solunum fonksiyonunun yeterli olması, hava yolu açıklığına, pulmoner salgıların aspirasyonuna, akciğerlerin yeterli havalanmasına, kanın yeterli oksijenlenmesine ve göğüs tüplerinin drenajına bağlıdır.
Sıvı elektrolit dengesini ve yeterli beslenmeyi sağlamak
Kalbin yükünü artırmamak için ilk 3 gün sıvılar dikkatli verilmelidir. Hastanın aldığı çıkardığı izlenir. Ameliyat sonrası erken dönemde sıvı verilmesinde hassas davranmak lazımdır. Verilen yüksek volumde intravenöz sıvı idrar volümünü arttıracağı için potasyum kaybına neden olur.
Böbrek fonksiyonlarını sürdürmek
Ameliyat sonrası idrar miktarı belirli aralıklarla ölçülür. Normal olarak saatlik idrar miktarı 20-30 ml/dk ve daha fazla olmalıdır. Son iki saatte 30 ml’den az idrar doktora bildirilmelidir. İlk saatlerde idrar kırmızı olabilir
Ağrıyı azaltmak
Hastanın insizyon bölgesi, solunum ve öksürük egzersizleri sırasında ağrıyı azaltmak için desteklenmeli, ağrıdan yakınan hastanın öncelikle pozisyonu değiştirilmeli, yararı olmazsa analjezik verilmelidir. Ağrıyı control edebilmek için narkotik türevi analjezikler kullanılacaksa, solunumu ve öksürük refleksini baskılayabileceğinden dikkatli olunmalı hasta gözlenmelidir
Ameliyattan sonra 1-2 saat içinde uyanmayan hastalarda emboli olabilir. Bilincin açılmaması kalp- akciğer makinesine bağlı iken beynin perfüzyonunun yetersiz olduğunun göstergesidir.
Psikolojik destek sağlamak
Yapılan tüm işlemler açıklanmalı ve hastayla endişeleri paylaşılmalıdır
Hareketi sağlamak
Hastalara yatak içinde aktif ve pasif egzersizler yaptırılmalıdır. Mümkün olan en kısa sürede hasta ayağa kaldırılmalıdır. Yatak istirahatinin uzun olması, atelektaziye, tromboflebite, osteoporoza, üriner retansiyona, böbrek taşı ve negative nitrojen dengesi gelişmesine neden olabilir.
Komplikasyonları önlemek
İyi bir hemşirelik bakım yönetimi; kanama, hipovolemi, hiper volemi, elektrolit dengesizlikleri, solunum yetmezliği, pnömotoraks, enfeksiyon gibi komplikasyonları önlenmeye, en aza indirgemeye ve zamanında tanılamaya olanak sağlar
Hasta ameliyathaneden yoğun bakım ünitesine geldikten sonra; - Mekanik ventilatöre bağlanıp solunumu ve entübasyon tüpü değerlendirilmelidir.
- Monitorize edilerek hemodinamik parametreleri monitörden izlenir hale getirilmelidir.
- İnotropik ajanlar (dopamin, dobutamin) takılmalıdır.
- Mesane katateri kontrol edilerek, aldığı çıkardığı izlemi yapılmalıdır. İdrar çıkışında sorun varsa (anüri, oligüri) doktora haber verilmeli, nedene yönelik tedavi uygulanmalıdır.
- Göğüs tüpleri kontrol edilmelidir. Gelen içerik ilk iki saat yarım saatte bir, daha sonra saatlik olarak değerlendirilmelidir. Drenajın çok olması veya olmaması durumunda hemodinamik parametreler dikkatle izlenip doktora haber verilmelidir.
-Yaşam bulguları hemşire izlem formuna kayıt edilmelidir.
- Hastanın uyanıklığı gözlenmelidir.
-Derin anestezi, hipoksi, postoperatif sendrom nedeni ile sık nörolojik değerlendirme yapılmalıdır.
-Yaşam bulguları stabil olduğunda yatağın başı 30 derece yükseltilmelidir.
- Ekstübasyonu sağlanan hastanın larenks ödemini önlemek için hastanın ağzına buz verilmeli ve 4 saat sonra da su verilmeye başlanmalıdır.
-Yoğun bakımda hastanın hemodinamisi stabilleştiğinde, oryante ve koopere olduğunda, spontan solunumu döndüğünde mekanik ventilatörden ayrılıp oksijen maskesi ile solunumu desteklenmeli ve solunum egzersizlerine başlanmalıdır.
- Genellikle ameliyattan sonra birinci günün sonunda hasta mobilize edilir.
-Yoğun bakımda erken dönemde kesintisiz uyuması, uyanıkken derin solunum ve öksürük egzersizlerini yapması ve aktif olabilmesi için ağrı kesici ilaçların verilmesi önemlidir.
- Hastanın sıvı ve inotropik destekleri kesildikten, oral alıma geçtikten ve mobilizasyonu gerçekleştirildikten sonra doktor tarafından hastanın kliniğe nakline karar verilir ve hemşire hastayı nakil için hazırlar.
- Kliniğe geldikten sonra hastanın aktivite düzeyi yavaş yavaş artırılır.
-Ameliyat sonrası dönem boyunca hastanın bilinç düzeyi değerlendirilir.
KALBE İLİŞKİN CERRAHİ GİRİŞİMLER VE HEMŞIRELIK BAKIMIMide üzerindeki basıncı azaltmak için nazogastrik tüp
Mekanik ventilasyonu sağlamak için endotrakeal tüp
Swan-Ganz kateteri; venöz oksijen saturasyonu, ısı, pulmoner arter ve pulmoner arter wedge basınçları,santral venöz basınçları izlemek için
-Kardiyak out-put, venöz ve pulmoner arter kan örneği ve tıbbi tedavide ilaç uygulaması için
-Venöz yoldan ilaç vermek için kullanılabilir.
Ritm ve kalp hızını izlemek için EKG elektrotları
Arteryal oksijen saturasyonunu ölçmek için puls oksimetri
Periferal nabızları değerlendirme; radial, popliteal, posterior tibial, dorsalis pedis
Nörolojik değerlendirme,
Yanıt verme düzeyleri
El kavrama
Pupiller
Ağrı
Derinin rengini ve sıcaklığını, dudakların rengini ve renk ve kapiller tırnak diplerini değerlendirme
Mediastinal ve plevral göğüs tüpleri aspiratöre bağlanır, drenaj ve yara iyileşmesi izlenir.
Radial arter yolu ile bilek kol tahtası; arteriyal kan basıncı ve kan örneğini izlemek için kullanılır
İdrar çıkışını doğru ölçmek için kalıcı katater drenaj sistemi
* Stabil oluncaya kadar heR, daha sonraki 24 saat içinde 1-4 saatte bir, taburcu oluncaya kadar 8-12 saatte bir arteriyel kan basıncı değerlendirilir.
*Kardiyak disritmiler için EKG izlenir
*
Her yarım saatte bir idrar çıkışı ve yaşam bulguları değerlendirilir
Yoğun bakım ünitesinde iken yarım ve 4 saatte bir, daha sonra klinikte 8-12 saatte bir idrar çıkışı kaydedilir. Hastanın aldığı ve çıkardığı hesaplanır.
Ameliyat sonrası göğüs drenajı ölçülür. Bu drenaj ilk 4-6 saatte 200ml’yi geçmemelidir. Drenajın kesilmesi tüpün kıvrıldığını ya da tıkandığını gösterebilir.
Beden ısısı her saat ölçülür
7-
TABURCULUK EĞİTİMİEvde bakıma yönelik korku ve endişesinin azaltılmasına,
Ameliyat sonrası gelişebilecek komplikasyonların en aza indirilmesine,
Ameliyat sonrası ortaya çıkabilecek sorunlarla bas edebilmesini,
İyileşmesini hızlandırarak daha kısa sürede taburcu olmasına,
Gereksinimlerini kendisinin karşılamasına ve böylece kendi kendine yetme ve güven duygusunun artmasına,
Bireyin kendine verdiği değerin artmasına,
Bireyin rol ve statü kaybının önlenmesine,
Fiziksel ve psikolojik dengesinin yeniden kazanmasına,
İyileşme sürecinde (ameliyat sonrası 6-8 hafta) daha az sorun yaşamasına,
İyileşme sürecinde karsılaşabileceği sorunlara hazırlıklı olmasına ve ortaya çıkan sorunlarla baş edebilmesine ya da çözümlemesine katkı verir.
Taburculuk eğitiminde hastanın alması gereken bilgiler;
Yara bakımı,
Ameliyat sonrası aktivite kısıtlamaları, ( örn. Araba kullanma, ağır objeleri çekme ve cinsel ilişki)
Diyet ile ilgili bilgiler ve kısıtlamalar,
Ameliyat sonrası ilaç kullanımı hakkında bilgi,
Kişisel hijyen bakım bilgisi,
Ameliyat/klinik ile ilgili izlem randevuları olarak sıralanabilir.
Google Aramaları
- ortopedi de bakım planları
- beden imajında bozulma
- cabg sonrası hemşirelik bakım planı
- kalbin cerrahi hastalıklarında hemşirelik bakımı
- göğüs cerrahisinde hasta bakım planı örnekleri
- cerrahi servisi hemşirelik bakım planları örnekleri
- cerrahi girişim hemşirelik bakımı
- ortopedik hemşirelik bakım planı örnekleri
- meme ameliyatı hemşirelik bakım planı
- koroner arter yetmezliği ameliyat sonrası hemşirelik girişimleri
0
yorum
